قالب عبارت از کاربرد ساختمانی است که کانکریت در داخل آن در موجود سیخ گول شکل می گیرد و برای به دست آوردن عناصر آهن کانکریتی استفاده می گردند، و یا به عباره دیگر از قالب به منطور نگهداشتن کانکریت الی گرفتن مقاومت معینه ایجاد سطح منظم در بدنه و یا عنصر ساختمان اســـتفاده می شود، نقایص و کمبودات در قالب بندی مشکلات را در قبال دارد که در نتیجه کانکریت به شکل منظم و دقیق ریخت نمی گردد، کانکریت سوراخ، سوراخ و درشت تشکیل می گردد، شیره مخلوط بیرون ریخته و در نتیجه مقاومت کانکریت ضعیف و از دوامداری می کاهد، دقت در کار تخنیکی قالب بندی مهم و ارزنده می باشد.
قالب بندی توسط ابزار چوبی و یا فلزی کار می گردد تا در برابر وزن و فشار وارده مقاومت لازم داشته شکل و موقعیت خود را تغییر ندهد. سوراخ، مجراها و یا دکت هایکه در بدنه کانکریتی ضرورت می باشد باید در وقت کانکریت ریزی به آن دقت شود.
قالب بندی تازمانکه کانکریت مقاومت کافی خود حاصل نکرده باشد از ساختمان جدا نگردد، پس از کانکریت ریزی باید قالب بندی برای سه روز تحت مراقبت جدی باشد. در حین جدا کردن قالب از بدنه کانکریتی به راحتی جدا گردد تا تخریبات صورت نگیرد. یعنی توسط جبل و یا ضربه چکش قالب باز نگردد که گاه گاهی چنین موارد در ساحه های ساختمانی اتفاق می افتد.
مدت که کانکریت در قالب میماند ارتباط میگیرد به نوع سمنت، وضعیت عناصر ساختمانی و قرارداشتن آن (افقی عمودی و یا مایل). چنانچه تجربه نشان می دهد که قالب چوبی نظر به آهنی بسیار مزایای خوب داشته و بنابر سفارش ساختمانی در زیر یک متر مربع مساحت 3تا4 پایه برای نگهداشتن قالب استفاده گردد. تجربه ثابت کرده است که پس از مدت هفت شبانه روز قسمت های که مومنت شان منفی است قسمأ در موسم تابستان قالب کنی شده می تواند. در بام های که طول و عرض شان بیشتر از سه متر هستند باید بیشتر از هفت روز قالب بماند. ناگفته نباید گذاشت که قبل از کانکریت ریزی در مجموع قالب بندی آبترازو گردد تا در بعدی مشکل ایجاد نگردیده و آسان پلسترکاری شود و همچنان مسئله مدنظرداشت ارتفاع ساختمان در قالب حتمی می باشد، بعضاً ساختمان ها پس از کانکریت ریزی مشکل ارتفاعی پیدا می کنند.
در قابلیت قالب بندی بعضی مواد با یک جاشدن مواد های دیگری از خود قابلیت قالب گیری را پیدا میکند مثلأ مخلوط کانکریت، گل برای خشتمالی و غیره. بعضی از مواد خاصیت غیر تحریکی یا قشر شدن را دارند که در وقت حمل و نقل اجزای مخلوط شده آن به حالت مخلوط باقی بوده و از هم جدا نمی شود مثلأ کانکریت با قیر و غیره.
مواد قالب بندی
· قالب های باز و بی جا شونده؛
· قالب ها لغزنده برای ارتفاعات بلند؛
· قالب های متحرک؛
· قالب های عمودی بی جا شونده؛
· قالب های ثابت؛
· قالب های معلق (آویزان)؛
· قالب های فلزی؛
· قالب های نرم پنوماتیکی؛
· قالب های بلاکی.
از جمله این نوع قالب ها صرف کاربرد قالب های ثابت در شرایط کنونی کاربرد گزاف دارد که این نوع قالب ها برای ساختمان هائیکه صرف یک مرتبه اعمار می شوند مورد استفاده قرار می گیرند. استفاده آن ها بسیار کم می باشند این قالب ها از تخته های چوبی و یا از اوراق ساخته شده برای یک بار از آن ها کار گرفته می شوند و بعداً قالب ها را به کلی از هم جدا ساخته از اجزای آن برای بعضی کار های دیگر ساختمان می توان استفاده کرد.
کارهای قالب بندی متشکل از سه پروسه است: 1. تهیه قالب. 2. نصب قالب. 3. اعمار بناها و قالب کنی .می باشد.