سروی سرک: (Road Surveying)
نخستین قدم در سرکسازی عبارت از تعین مسیر سرک میباشد، که این کار بدون عمل سروی ناممکن است. بعد از تعین مسیر سرک در قدم اول سروی عملی، خط مرکزی ( center line) سرک تعین گردیده و مقدار کندن کاری و پرکاری دریافت میگردد.
خط مرکزی سرک میتواند به واسطه تیودلیت و یا Total Station تعین گردد. تعین خط مرکزی سرک با استفاده از Total Station ساده ترو آسانتر میباشد زیرا این آله نظر به تیودلیت پیشرفته تر بوده و data یا معلومات در داخل آن ثبت میشود، که این سهولت را لیول های ساده و تیودلیت ندارند. این معلومات به کمپیوتر انتقال شده میتواند که با استفاده از معلومات منتقل شده به کمپیوتر، قادر هستیم تا مشخصات هر قسمت سرک را که خواسته باشیم روی نقشه طرح و ترتیب نماییم. نقشه سرک شامل پلان و مقطع عرضانی سرک میباشد که در پلان و مقطع عرضانی تمام مشخصات از قبیل موقعیت گولایی های عمودی و افقی، موقعیت پلچک ها و آبرو ها، میل های طولانی و عرضانی و غیره شامل میباشند.
بعد از تعین مسیر و خط مرکزی سرک پلچک ها و آبروهای که در مسیر سرک قرار دارد ساخته شده سپس پایین ترین طبقه سرک که عبارت از بدنه خاکی (sub grade) است ساخته میشود. سوال اینجاست که چگونه میتوانیم طبقات سرک را طوریکه باید ساخته شود بسازیم یعنی از کجا شروع کنیم؟
زمانیکه خط مرکزی سرک تعین گردید با در نظر داشت عرض سرک میخ ها در دو کنار سرک به امتداد سرک به فاصله های معمولاً 20 متری کوبیده میشوند. موقعیت این میخها میتواند توسط فیته نظر به خط مرکزی سرک و یا بواسطه Total Station تعین گردند. بخاطر آنکه سطح سرک را مطابق آنچه در دیزاین تثبیت شده اند بسازیم ارتفاع قسمت بالایی میخهای کوبیده شده را با استفاده از لیول(نظر به بینچ مارک) دریافت میکنیم بعداً یک نقطه معین را جهت کنترول ارتفاع سطح، بالایی میخ نشانی مینماییم که با استفاده از این نقاط میتوانیم سطح بدنه خاکی را مطابق آنچه دیزاین شده است بسازیم. نا گفته نباید گذاشت که ارتفاع نقاط نظربه بینچ مارک های که قبلاً در ساحه توسط G.P.S تعین گردیده است دریافت میگردد.
نقطه معینه(نظر به قسمت بالایی میخ)=ارتفاع قسمت بالایی میخ - (ارتفاع دیزاین + offset)
تمام طبقات سرک به همین شکل ساخته میشود. به خاطر اطمینان بیشتر سطح هر طبقه دوباره چک میگردد تا اگر کدام پستی و بلندی در سطح دیده شود اصلاح گردد. این چک معمولاً توسط لیول انجام میپذیرد.
طرزالعمل چک سطح یک طبقه سرک:
لیول در یک محل مناسب عیار میگردد. ستاف بالای بنچ مارک که در نزدیکی ساحه است گرفته شده و قرایت میگردد که این قرایت ستاف Back Sight(B.S) نامیده میشود، سپس ستاف در نقاط که ارتفاع آن ضرورت باشد گرفته شده و قرایت میگردد که این قرایت ها را Intermediate Fore Sight(I.F.S) مینامند. به خاطر چک سطح هر طبقه سرک، ستاف معمولاً به فاصله های 20 متری در کنار چپ، مرکز و کنار راست سرک گرفته شده و قرایت میگردد. این قرایت ها تا زمانی ادامه پیدا میکند که بین لیول و ستاف کدام مانع بوجود بیاید و یا به لحاظ مسافه ستاف قرایت شده نتواند، در موجودیت چنین مانع نقطه چرخش یا Turning Point(T.P) گرفته میشود طوریکه ستاف در یک نقطه معین گرفته شده و قرایت میگردد این قرایت عبارت از Fore Sight(F.S) میباشد سپس آله در موقعیت مناسب دیگری انتقال داده شده و عیار میگردد، ستاف را در همان نقطه که قرایت به پیش شده بود جای بجای دور داده و از موقعیت دومی آله قرایت میگردد که این قرایت عبارت از B.S است. با استفاده از این دو قرایت ارتفاع موقعیت دومی آله دریافت شده میتواند. ستاف دوباره در نقاط مورد ضرورت یعنی راست، مرکز و چپ سرک به فاصله های معمولاً 20 متری گرفته میشود. این عملیه را تا هر موقعیت سرک که خواسته باشیم ادامه داده میتوانیم. در آخر به خاطر چک درستی کار یک قرایت به پیش گرفته میشود، برای این منظور ستاف بالای B.M که در همان نزدیکی ها موجود باشد قرایت میگردد.
تفاوت مجاز بین ارتفاع دریافت شده و ارتفاع تثبیت شده در طبقات مختلف سرک قرار ذیل است.
در طبقه Sub Grade پایین تر از نقطه تثبیت شده 30mm بلند تر از آن صفر.
در طبقه Sub Base پایین تر از نقطه تثبیت شده 20mm بلند تر از آن صفر.
در طبقه Base Course پایین تر از نقطه تثبیت شده صفر بلند تر از آن 10mm .
در طبقه سطحی (Surface Course) بلندی و پایینی مجاز نیست.