آزمایش وزن مخصوصه اعظمی خاک (MDD or Proctor Test): (AASHTO T-180)
این آزمایش جهت دریافت وزن مخصوصه اعظمی خاک عملی میگردد. برای دریافت MDD(Maximum Dry Density) خاک میتودهای مختلف وجود دارد که درینجا AASHTO T-180 METHOD-D تشریح شده است.
مشخصات قالب و دیگر ضروریات این آزمایش به اساس میتود فوق ذیلاً میباشد.
ارتفاع قالب 11.64cm
قطر قالب 15.2 cm
وزن چکش 4.54 kg
ارتفاع انداخت چکش 45.7 cm
تعداد لایه ها در یک قالب 5
تعداد ضربات بالای هر لایه 56
طرزالعمل: نمونه خاک مورد نظر اولاً از غربال نمبر 19 عبور داده شده بعداً از کل نمونه خاک به اندازه 7 الی 9 کیلوگرام (معمولاً 8 kg ) نمونه تقلیل یافته به اساس حصه بندی (quartering) گرفته میشود. بعد از این مرحله رطوبت اولی (initial moisture) خاک دریافت میگردد، طوریکه از خاک مذکور نمونه به اندازه 300 الی 500 گرام گرفته شده و وزن میگردد بعداً نمونه را خشک نموده و وزن مینماییم که با استفاده از این اوزان رطوبت اولی نمونه دریافت میگردد.
Initial moisture percentage = (weight of wet soil – weight of dried soil / weight of dried soil) * 100
هرگاه این فیصدی از 2 زیاد شد، باید رطوبت آنرا تقلیل داد و هرگاه از 1 کم شد باید مقدار رطوبت را افزایش داد. یعنی در قدم اول به اندازه 1 الی 2 فیصد وزن نمونه مقدار آب به آن علاوه میگردد. سپس نمونه به پنج حصه مساوی تقسیم شده ودر پنج مرحله در قالب با چکش که مشخصات آن فوقاً ذکر گردیده است تپک کاری میشود. قالب دو مرتبه قبل از پرکاری و بعد از پرکاری وزن میگردد، بعداً به خاطر دریافت رطوبت خاک نمونه به اندازه 300 الی 500 گرام گرفته میشود. به همین قسم این عملیه 5 الی 6 مرتبه تکرار میشود با فرق اینکه در هر مرحله به اندازه 1 الی 2 فیصد وزن نمونه خشک خاک آب به آن علاوه میگردد.
مقدار رطوبت و کثافت خشک خاک در هر مرحله طور ذیل دریافت میگردد.
Percentage of water content = (weight of wet sample – weight of dried sample / weight of dried sample) * 100
γd = γ w * 100 / (100+MC)
γw = weight of wet soil in the mould / volume of mould
γd : dry density of soil
γw : wet density of soil
MC: Moisture Content
بعد از اینکه در هر مرحله رطوبت و کثافت خشک خاک را دریافت نمودیم گراف کثافت خشک را در مقابل فیصدی رطوبت خاک ترسیم مینماییم، طوریکه محور افقی را فیصدی رطوبت و محور عمودی را کثافت خشک خاک تشکیل میدهد. این گراف ترسیم شده باید شکل پارابولیک را بخود اختیارنماید، از گراف ترسیم شده میتوانیم اعظمی ترین کثافت خشک خاک را و رطوبت مناسب خاک را دریافت نمود. رطوبت مناسب (Optimum Moisture Content) عبارت از رطوبت است که در مقابل کثافت اعظمی خاک قرار دارد.